Wanneer er bij een kind een IQ van 130 of meer wordt gemeten, wordt er in veel gevallen gesproken van hoogbegaafdheid. Hoogbegaafdheid bij jongeren gaat echter veel verder dan alleen het IQ of het feit dat een kind heel slim is. Extreem hoge gevoeligheid, motivatie en veel creativiteit zijn ook zeer belangrijke factoren.
Het is zo dat een hoogbegaafd kind over het algemeen op alle gebieden hoger scoren dan het gemiddelde, maar er zijn meerdere begaafdheidsgebieden die in feite volledig los staan van elkaar. Zo kan het ene hoogbegaafde kind extreem goed zijn in het oplossen van wiskundige vraagstukken en heeft de ander een muzikale gave. De meeste hoogbegaafde kinderen en leerlingen beschikken over drie kenmerken met betrekking tot hun persoonlijkheid;
- het hebben van een hoog intellectueel vermogen
- taakgericht zijn en volharding hebben
- een groot creatief vermogen om creatieve oplossingen voor problemen te bedenken
Hoe je weet of je kind hoogbegaafd is
Als je zeker wilt weten of jouw kind hoogbegaafd is, is het verstandig om naar een daarin gespecialiseerd bureau te stappen. Een specialist met veel kennis en ervaring met hoogbegaafde kinderen kan daar verschillende IQ testen afnemen. Voorbeelden hiervan zijn RAKIT en WISC. De testen die bij deze kinderen worden afgenomen zijn niet geschikt voor hele jongeren kinderen als kleuters, peuters en baby’s. Op deze leeftijd wordt er gesproken over een ontwikkelingsvoorsprong wanneer het opvalt dat een kind op die leeftijd ver voorloopt op leeftijdsgenoten.
Andere kenmerken
Veel jongeren met een hoogbegaafd IQ (130+) hebben ook een extreme gevoeligheid, een groot rechtvaardigheidsgevoel, een kritische instelling en creativiteit typische kenmerken voor hoogbegaafdheid. Een taalontwikkeling op jonge leeftijd en een groot gevoel voor humor zijn kenmerken die vaak voorkomen, maar niet altijd. Een aantal andere kenmerken zijn onder andere;
- de mogelijkheid hebben om zich op twee of drie dingen tegelijk te concentreren en daarnaast het hebben van een uitstekend geheugen
- de mogelijkheid om zich langdurig op zaken te concentreren die hem of haar interesseren waardoor hij of zij in een eigenwereld kan belanden doordat hij of zij zich zo diep inlaat met zaken
- het goed kunnen bedenken van unieke oplossingen en deze ook goed kunnen beredeneren
- de constante aanwezigheid van een hoge mate van nieuwsgierigheid wat zich uit in vragen als; ‘’Waarom?’’, ‘’Wat als?’’ en ‘’Hoe dan?’’
- niet de klik kunnen vinden met leeftijdsgenoten maar liever omgaan met oudere kinderen of volwassenen
- het hebben van een sterk gevoel voor humor
- het op jonge leeftijd meer bezig zijn met het leren van nieuwe dingen of het opdoen van nieuwe kennis in plaats dan met bijvoorbeeld het spelen met autootjes
- het hebben van een levendige of goede verbeelding wat soms kan leiden tot bepaalde angsten
- het minder behoefte hebben aan slaap
Ouders van hoogbegaafde kinderen kunnen een belangrijke rol spelen in het vroegtijdig herkennen van dit soort kenmerken om er voor te zorgen dat een kind geholpen kunnen nodig waar en/of wanneer dat nodig is. Wanneer er een vermoeden is dat een kind hoogbegaafd is kunnen ouders in gesprek gaan en overleggen met school of een expert.